środa, 8 stycznia 2025

Andrzej Nowak „Dzieje Polski. Tom III 1340-1468. Królestwo zwycięskiego orła” - audiobook, czyta Maciej Gąsiorek


         Po odsłuchaniu III tomu podtrzymuję  opinię, że bez względu na prezentowane poglądy polityczne, ta lektura jest dla każdego. Są to dzieje tak odległe, że zaangażowanie prof. Nowaka w kampanię prezydencką jednego z kandydatów nie ma tu żadnego znaczenia. Gdy autor tylko przedstawia wydarzenia, jest to chwilami nużące, ale inaczej chyba nie da się tego zrobić. Gdy z kolei je komentuje, snuje analogie itp. to jest to rewelacyjne, nawet gdy ktoś się z nim nie zgadza. 

        Co wyróżnia dzieje autorstwa prof. Nowaka od innych? Bardzo duża dawka różnych ponadczasowych rozważań, porównań, podsumowań itp. Ale jest też i inny wyznacznik. Historycy często maja tendencję do wytykania błędów różnym decyzjom sprzed wieków i dziesięcioleci. Jest to oczywiście potrzebne, bo faktycznie historia jest nauczycielką życia i z tych błędów można wyciągać wnioski. Ale  historycy często pomijają lub marginalizują to, co było zrobione dobrze. W swojej historii prof. Nowak o błędach też pisze, ale uwypukla z kolei to, co nasi władcy czy elity intelektualne dawnej Polski robili dobrze i co im wyszło, z czego możemy być dumni. Wielokrotnie też analizuje posunięcia, które powszechnie uchodzą za złe i przygląda im się pod tym kątem, czy faktycznie były one złe, czy może w tamtych warunkach jednak wszystko wskazywało na to, że decyzja jest słuszna. 

        Historycy często porównują nas do Zachodu Europy, przyjmując, że to co było kiedykolwiek na Zachodzie, było czymś najlepszym, do czego winniśmy równać. Prof. Nowak podkreśla, że nasze położenie geograficzne jest inne, niż Zachodniej Europy, że my jesteśmy Europą Środkową, mamy nieco inną tożsamość i nie zawsze bezmyślne naśladowanie Zachodu jest dla nas korzystne.  Wskazuje na przypadki, kiedy to władcy różnych krajów zachodnioeuropejskich usiłowali nas po prostu podpuścić i zmanipulować tak, aby polscy władcy podejmowali decyzje korzystne nie dla nas, ale dla tego innego kraju. Jeżeli ta manipulacja nie wychodziła, zaczynał się czarny PR dotyczący naszego kraju. 

        Bez cena wątpliwości pozycja warta jest uwagi. 

9/10








Brak komentarzy:

Prześlij komentarz